Jak bardzo wzrosły nieruchomościowe opłaty?

Niedawno wzrosły opłaty związane między innymi z postępowaniem wieczystoksięgowym. Sprawdzamy, czy te zmiany opłat są bardzo uciążliwe dla nabywców i właścicieli nieruchomości.

Informacje o niedawnym wzroście opłat sądowych (w sprawach cywilnych) nie cieszyły się zbyt dużym zainteresowaniem krajowych mediów. Na czym polegała ta ważna zmiana? Dotychczas odczuła ją stosunkowo niewielka grupa osób. Stopniowo będzie jednak wzrastać liczba Polaków, którzy zapłacą więcej za różne usługi związane z działalnością krajowych sądów. Jakie są nowe koszty nieruchomościowych formalności i sporów? Podpowiadamy. 

Planujesz zakup mieszkania? Sprawdź, co warto wiedzieć

Więcej będzie kosztowało np. połączenie nieruchomości

Najpierw warto wyjaśnić podstawy prawne podniesienia niektórych opłat sądowych w sprawach cywilnych. Taka podwyżka jest następstwem wejścia w życie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019 poz. 1469).

Wspomniany akt prawny zmienia koszty wielu różnych usług świadczonych obywatelom przez sądy cywilne. Jeżeli chodzi o koszty sądowe związane z księgami wieczystymi, to kluczowe znaczenie ma podwyżka jednorazowej opłaty za następujące czynności:

• założenie księgi wieczystej,
• połączenie nieruchomości w jednej wcześniej istniejącej księdze wieczystej (niezależnie od liczby łączonych nieruchomości),
• odłączenie nieruchomości lub jej części,
• sprostowanie działu I–O księgi wieczystej,
• wpis ostrzeżenia dotyczącego niezgodności stanu prawnego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
• dokonanie innych wpisów, które nie zostały określone w artykułach 42 i 43 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2005 Nr 167 poz. 1398).

Począwszy od 21 sierpnia 2019 roku, wszystkie powyższe formalności załatwiane w sądzie wieczystoksięgowym kosztują 100 zł zamiast 60 zł. Na szczęście dla nabywców i właścicieli nieruchomości, ustawodawca nie zdecydował się na podniesienie innych ważnych opłat wieczystoksięgowych. W dalszym ciągu, stałą kwotę 200 zł trzeba zapłacić za wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego (np. hipoteki).

Wykreślenie wspomnianych praw nadal kosztuje połowę podstawowej stawki (100 zł). Zmianie nie uległy także inne ważne opłaty wieczystoksięgowe związane z nieruchomościami. Przykład stanowi koszt wpisu służebności lub roszczenia nabywcy nowego mieszkania w księdze wieczystej zabudowywanego gruntu.

Od sierpnia 2019 r. droższe są nieruchomościowe spory

Wbrew pozorom, powyższa analiza wcale nie wyczerpuje tematu dotyczącego podwyżki opłat sądowych związanych z nieruchomościami. Warto zdać sobie sprawę, że niedawna zmiana ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych objęła również spadkobierców i osoby posiadające roszczenia związane z majątkiem nieruchomym.

Po dokładnej analizie niedawnych zmian okazuje się, że dwukrotnie (z 50 zł do 100 zł) wzrosła opłata za wniosek o:

• stwierdzenie nabycia spadku
• zabezpieczenie spadku
• sporządzenie spisu inwentarza
• odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

Jeżeli natomiast chodzi o podwyżki kosztów sądowych związane z nieruchomościowymi sporami, to ważne wydaje się wprowadzenie nowej opłaty dotyczącej usunięcia niezgodności księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Zupełnie nowa opłata wynosi 2000 zł i dotyczy tylko spraw, w których wartość przedmiotu sporu (nieruchomości) przekracza 40 000 zł.

Duże znaczenie ma również wprowadzenie nowej opłaty od osób, które pozywają gminę w związku z uchwaleniem planu zagospodarowania przestrzennego i domagają się rekompensaty finansowej albo wykupienia całości/części nieruchomości. W opisywanej sytuacji, osoba wszczynająca spór sądowy z gminą będzie musiała zapłacić 1000 zł jeśli wartość przedmiotu sporu przekracza 20 000 zł.

W kontekście nieruchomości, duże znaczenie ma również zmiana opłat dotyczących spraw o prawa majątkowe. Zgodnie z poprzednim stanem prawnym, opłata stosunkowa za pozew wynosiła 5% wartości przedmiotu sporu/zaskarżenia (od 30 zł do 100 000 zł).

Przeczytaj również nasze wskazówki dotyczące sprzedaży mieszkania

Nowe przepisy wskazują, że taka procentowa opłata ma stawkę 5% i wysokość do 200 000 zł jeśli przedmiot sporu lub zaskarżenia wyceniono na więcej niż 20 000 zł. W przypadku sporów o mniejszej wartości, obowiązują teraz stałe opłaty za pozew (od 30 zł do 1000 zł).