Podatek katastralny w Polsce – czy zostanie wprowadzony?

Podatek katastralny funkcjonuje w wielu krajach Europy. Od paru lat toczą się również rozmowy dotyczące jego wprowadzenia w Polsce. Jesteś właścicielem nieruchomości? Sprawdź, czym jest podatek katastralny i jak jego wprowadzenie w Polsce może wpłynąć na Twoje zobowiązania.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• co to jest podatek katastralny,
• czym różni się od podatku od nieruchomości,
• co zmieni dla właścicieli nieruchomości podatek katastralny w Polsce.

Czym jest podatek katastralny? Co to znaczy?

Podatek katastralny to opłata pobierana od wartości katastralnej nieruchomości. Im droższa jest dana nieruchomość, tym wyższa wartość należnego podatku katastralnego. Definicja podatku katastralnego mówi również, że wartość katastralną szacuje się okresowo w procesie powszechnej taksacji nieruchomości. W praktyce częściej ustala ją jednak rzeczoznawca majątkowy reprezentujący gminę na podstawie map i tabel taksacyjnych tworzonych przez organ prowadzący kataster nieruchomości w danym rejonie.

Podatek katastralny a podatek od nieruchomości

W Polsce obecnie obowiązuje jedynie podatek od nieruchomości, który znacznie różni się od podatku katastralnego. W tym przypadku wysokość daniny jest zależna od maksymalnych stawek zawartych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych w zależności od powierzchni nieruchomości, a nie od jej wartości. Maksymalne stawki są określane przez Ministerstwo Finansów na podstawie danych GUS o inflacji. W związku z tym rosną, gdy wzrasta inflacja.

W przypadku podatku katastralnego znaczenie ma jedynie wartość nieruchomości. Jest ona zależna od wielu czynników – zarówno powierzchni, jak i np. prestiżu okolicy, układu pomieszczeń czy rodzaju i stanu budynku. Dokładny sposób wyceny jest ustalany w przepisach. W wielu państwach, w których obowiązuje podatek katastralny, stosuje się też pewne wyjątki – np. w Wielkiej Brytanii studenci, osoby niepełnosprawne i osoby samotne płacą obniżone stawki. Wysokość podatku katastralnego także jest zróżnicowana w zależności od kraju obowiązywania – najczęściej obowiązują stawki z przedziału 0,5%-2% od wartości nieruchomości.

Czy podatek katastralny zostanie wprowadzony w Polsce i co to oznacza dla właścicieli nieruchomości?

Podatek katastralny w Polsce jeszcze nie funkcjonuje. Niektórzy politycy wskazują jednak na potrzebę jego wprowadzenia. W zamyśle podatek katastralny miałby pomóc rozwiązać problemy z dostępnością mieszkań w Polsce, a także ograniczać działalność tzw. flipperów, czyli osób i firm, które kupują relatywnie tanie mieszkania w celu ich odnowienia i szybkiej sprzedaży z zyskiem. Oczywiście oznaczałby również dodatkowe wpływy do budżetów samorządów. Co jednak podatek katastralny uchwalony w Polsce zmieniłby z perspektywy przeciętnego Kowalskiego?

Kto miałby płacić podatek katastralny w Polsce?

Ministerstwo Finansów podkreśla, że obecnie nie są prowadzone prace nad wprowadzeniem podatku katastralnego. O tym rozwiązaniu było jednak w pewnym momencie dość głośno. Mówiono wówczas, że jeśli podatek katastralny w Polsce zostanie uchwalony, najpewniej nie obejmie wszystkich właścicieli nieruchomości. Najbardziej prawdopodobny scenariusz to podatek katastralny od drugiej nieruchomości. Miałyby go zatem płacić tylko te osoby, które są właścicielami więcej niż jednej nieruchomości. Dzięki temu większość Polaków nie byłaby objęta obowiązkiem zapłaty nowej daniny. Jest to szczególnie ważne z punktu widzenia mniej zamożnych rodzin, w których budżetach mogłoby się nie znaleźć miejsce na nowy podatek.

Podatek katastralny w Polsce – od kiedy?

Na razie nie wiadomo, czy i kiedy zacznie obowiązywać w Polsce podatek katastralny od nieruchomości. Obecnie rząd nie pracuje nad jego wprowadzeniem. Rozmowy na ten temat w przestrzeni publicznej na razie ucichły, co nie oznacza, że w najbliższym czasie temat nie powróci.

Podatek katastralny w Polsce: wady i zalety

Podatek katastralny wzbudza sporo emocji m.in. dlatego, że ma zarówno istotne zalety, jak i poważne wady. Potencjalnie tego rodzaju danina może nieść za sobą:

• zwiększenie dostępności mieszkań oraz domów na rynku nieruchomości,
• wykorzystanie niezagospodarowanych obecnie nieruchomości,
• zwiększenie wpływów samorządowych,
• zwiększenie powszechnej dostępności do informacji dla potencjalnych inwestorów.

Ponadto jeśli w Polsce zostałby wprowadzony podatek katastralny od drugiej nieruchomości, przyczyniłoby się to do bardziej proporcjonalnego rozłożenia ciężaru podatkowego na społeczeństwo. Oznacza to, że nową daninę zapłaciliby przede wszystkim bogatsi obywatele.

Z drugiej jednak strony podatek katastralny w Polsce mógłby wpłynąć na:

• podniesienie kosztów wynajmu i użytkowania nieruchomości,
• powstanie dodatkowych kosztów związanych z administrowaniem podatku, (m.in. konieczność aktualizacji wartości nieruchomości),
• powstanie problemów z jego opłacaniem, ponieważ wysokość podatku nie zależy od dochodów podatnika,
• zmniejszenie skłonności właścicieli nieruchomości do ich remontowania lub modernizowania z obawy przed wzrostem ich wartości,
• wzrost dysproporcji dochodowej pomiędzy gminami biednymi a bogatymi (wpływy z podatku katastralnego w miastach byłyby bowiem zdecydowanie wyższe niż np. w gminach wiejskich).

Trudno się zatem dziwić, że podatek katastralny ma zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Doniesienia w tym temacie powinni jednak śledzić przede wszystkim właściciele dwóch lub większej ilości nieruchomości. Istnieje bowiem małe prawdopodobieństwo, aby podatek katastralny w Polsce objął swoim zasięgiem wszystkich właścicieli.

Podatek katastralny: podsumowanie

Podatek katastralny to danina obowiązująca właścicieli nieruchomości. Nie jest to jednak to samo co podatek od nieruchomości. W tym przypadku do wyliczenia należnej daniny bierze się bowiem pod uwagę nie powierzchnię i typ, a wartość nieruchomości. Obecnie podatek katastralny w Polsce nie obowiązuje. Rząd nie prowadzi też aktywnych prac nad jego wprowadzeniem. O takiej ewentualności mówi się już jednak od pewnego czasu, dlatego trzeba mieć na uwadzę możliwość wprowadzenia tego rodzaju daniny w naszym kraju w najbliższych latach. Najprawdopodobniej polski rząd zaproponuje podatek katastralny od drugiej nieruchomości. Oznacza to, że tzw. przeciętny Kowalski nie będzie bezpośrednio objęty tą daniną. Może ona jednak wpłynąć np. na podwyższenie cen na rynku wynajmu.

Planujesz zakup nieruchomości? Sprawdź aktualne oferty mieszkań w Warszawie i wybierz wymarzony lokal dla siebie.