Historia kredytowa: co to jest i jak sprawdzić historię kredytową w raporcie BIK?

Każde pozytywne rozpatrzenie wniosku o kredyt poprzedzone jest szczegółową weryfikacją historii kredytowej potencjalnego kredytobiorcy. Ów dokument zawiera wszystkie informacje o leasingach, zakupach z odroczoną płatnością (np. z serwisu allegro paypo), spłacanych ratach czy innych kredytach i stanowi potwierdzenie rzetelności płatniczej danej osoby. 

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• czym jest historia kredytowa,
• co zrobić w przypadku braku historii kredytowej,
• jak poprawić swoją historię kredytową.

Czym jest historia kredytowa i co zawiera raport BIK?

Historia kredytowa to zapis wszystkich działań kredytobiorcy związanych z zaciąganiem i spłacaniem długów. Jest to swoisty rejestr, który pokazuje, jak odpowiedzialnie dłużnik obchodzi się z pieniędzmi pożyczonymi od banków, instytucji finansowych czy innych kredytodawców. W skrócie historia kredytowa to finansowa wizytówka danej osoby w oczach potencjalnych pożyczkodawców.

Kiedy kredytobiorca zaciąga zobowiązanie, informacje o kredycie takie jak kwota pożyczki, terminy spłat i to, czy terminy te są przestrzegane - zawiera raport BIK (Biura Informacji Kredytowej). W bazie BIK przechowywane są dane, tworzące indywidualny raport kredytowy. Na podstawie tego dokumentu, instytucje finansowe mogą ocenić ryzyko kredytowe związane z kredytobiorcą, czyli szansę na to, że spłacisz kredyt lub pożyczkę na czas.

Co wpływa na historię kredytową? 

Marzysz o własnym mieszkaniu lub domu? Ważna będzie historia kredytowa. Co na nią wpływa? Oprócz regularności spłaty rat wynikających z zadłużenia, bardzo ważne są także liczba i rodzaj zobowiązań, które kredytobiorca posiada. Im więcej kredytów, pożyczek czy kart kredytowych na koncie danej osoby, tym większe może być postrzegane ryzyko w stosunku do potencjalnego kredytobiorcy. Z drugiej strony, odpowiedzialne zarządzane różnorodnymi formami kredytu, pozytywnie wpływa na ocenę zdolności kredytowej.

Kolejnym istotnym elementem, który wpływa na historię kredytową, jest jej długość. Osoby, które przez dłuższy czas korzystają z kredytów i spłacają je terminowo, budują sobie solidną reputację w oczach instytucji finansowych. 

Wykorzystanie limitu kredytowego to kolejny aspekt, na który zwracają uwagę instytucje finansowe. Wysoki poziom wykorzystania dostępnego kredytu, szczególnie w przypadku kart kredytowych (a często nawet samo jej posiadanie), może być sygnałem ostrzegawczym, sugerującym możliwe problemy finansowe.

Historia kredytowa a zdolność kredytowa

Uzyskanie kredytu hipotecznego stanowi duże wyzwanie, do którego trzeba należycie się przygotować - nie tylko z punktu widzenia samego kredytobiorcy, ale również banku. Dla instytucji weryfikacja wiarygodności finansowej jest dokonywana w sposób szczególnie skrupulatny, dlatego każdy kredytobiorca musi przygotować się na dokładne ''prześwietlenie''. 

Kredyt hipoteczny jest na tyle dużym, a przy tym poważnym zobowiązaniem, że kredytobiorca musi wykazać się korzystną historią kredytową - ma ona również wpływ na to, jakie warunki kredytowe zostaną mu zaproponowane. Im lepiej kredytobiorca wygląda w oczach banku, tym lepsze warunki mogą zostać mu zaproponowane. Oczywiście, jest to tylko jedna ze składowych wpływających na warunki kredytu - kolejną jest np. zdolność kredytowa. 

Jak sprawdzić swoją historię kredytową?

Aby uzyskać informacje o historii kredytowej, należy sprawdzić raport BIK - to właśnie ta instytucja jest głównym odniesieniem dla banków w zakresie badania tego aspektu. 

Jeszcze przed wejściem rozporządzenia o RODO, każdy użytkownik w łatwy sposób mógł sprawdzić BIK za darmo raz na 6 miesięcy - wystarczyło założyć konto w BIK i dostać darmowy raport. Obecnie jest to bardziej utrudnione. Możliwe jest jedynie uzyskanie tzw. kopii danych, co w rzeczywistości jest mocno okrojonym raportem. Jeśli chcemy sprawdzić swoją historię kredytową, trzeba wysłać wniosek drogą pocztową, elektroniczną (wymagany jest wówczas podpis kwalifikowany) lub za pośrednictwem oficjalnej strony Biura Informacji Kredytowej (trzeba posiadać konto w portalu BIK). 

Inną możliwość stanowi wykupienie płatnego dostępu na portalu BIK. Można również wykupić alerty BIK, które pozwolą na bieżąco monitorować swoje zadłużenie. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Czym jest BIK, ile kosztuje raport i jak go pobrać

Portal BIK jest najważniejszym miejscem, w którym można sprawdzić swoją historię kredytową, jednak niejedynym. Do dyspozycji kredytobiorcy pozostaje również baza ERIF oraz KRD. Niemniej, jedynie BIK zawiera pełne informacje o stanie spłaty zadłużenia, m.in. dlatego że korzysta z bazy Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor.  

Jak poprawić historię kredytową?

Negatywna historia kredytowa ma swoje konsekwencje, a najistotniejszą z nich może być odmowa banku o udzielenie kredytu - czy to hipotecznego, czy gotówkowego. Jednak nawet wyjątkowo złą historię można poprawić, choć to często wymaga czasu. 

Nie przegap: Jak obliczyć i zwiększyć swoją zdolność kredytową? 

Aby wyczyścić BIK, należy, przede wszystkim, spłacić wszelkie przeterminowane zobowiązania finansowe (jeśli występują). Tak jak zostało to zasygnalizowane na początku - poprawa sytuacji w BIK wymaga czasu, bo wpisy w bazie mogą wpływać na historię  nawet kilka lat. Oprócz spłaty zaległych zobowiązań kredytobiorca musi wystrzegać się opóźnień w kolejnych płatnościach (szczególnie tych wynoszących ponad 60 dni) - ma to na tyle duże znaczenie, że wówczas scoring BIK stopniowo będzie osiągał coraz wyższe wartości. 

Brak historii kredytowej (brak danych w BIK) - co robić?

Brak historii kredytowej lub jej krótki okres może utrudnić instytucjom ocenę wiarygodności kredytowej osoby. To w efekcie może wpłynąć na decyzję o przyznaniu finansowania, choć często brak wzmianek nie stanowi przeszkody do uzyskania kredytu.

W sporym uproszczeniu można powiedzieć, że brak historii kredytowej nie przekreśla szans kredytobiorcy na uzyskanie kredytu, ale też ich nie zwiększa, szczególnie w przypadku mniejszych kredytów konsumenckich lub gotówkowych. 

Historia kredytowa: podsumowanie

Historia kredytowa jest niczym otwarta księga życia finansowego, dokumentująca nasze zachowania kredytowe, umiejętność zarządzania długiem i przede wszystkim, naszą wiarygodność. Każda decyzja finansowa zostaje zapisana, tworząc obraz, na który zwracają uwagę instytucje finansowe przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu kredytu.