Jak obliczyć kubaturę budynku?

Do celów projektowych czy instalacyjnych może być konieczna znajomość nie tylko dokładnej powierzchni, ale również kubatury budynku. Jej obliczenie nie jest trudne, choć należy wziąć pod uwagę warunki techniczne, które precyzują, co się do niej wlicza, a co nie. Dowiedz się, co to jest kubatura budynku i jak ją obliczyć.

Co to jest kubatura budynku?

Zacznijmy od podstaw – co to jest kubatura budynku? Kubatura to słowo zaczerpnięte od greckiego określenia dla kostki lub sześcianu. Najprostsza definicja tego pojęcia mówi, że jest to po prostu objętość (pojemność) budynku. Tyle w teorii – ponieważ w praktyce wyróżnia się kubaturę netto i brutto, a przepisy dokładnie określają, co wlicza się do tych wartości, a co należy wykluczyć. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!

Warunki techniczne kubatury

Najwięcej informacji na temat kubatury można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Określa ono definicję kubatury budynku oraz dokładne zasady jej obliczania.

Kubatura brutto budynku

Zgodnie z zapisami wymienionego wyżej rozporządzenia kubatura brutto budynku stanowi sumę kubatury brutto wszystkich jego kondygnacji. Kubaturę kondygnacji oblicza się natomiast poprzez pomnożenie powierzchni całkowitej mierzonej po zewnętrznym obrysie przegród zewnętrznych i wysokości kondygnacji brutto (albo wysokości między podłogą na stropie lub warstwą wyrównawczą na gruncie a górną powierzchnią podłogi bądź warstwy osłaniającej izolację cieplną stropu nad najwyższą kondygnacją).

Co wlicza się do kubatury?

W przepisach jest również wyraźnie zaznaczone, że do kubatury budynku brutto wlicza się kubaturę:

• przejść, prześwitów i przejazdów bramowych,
• poddaszy nieużytkowych,
• przykrytych części zewnętrznych budynku, takich jak loggie, podcienia, ganki, krużganki, werandy,
• balkonów i tarasów, obliczaną do wysokości balustrady.

Co nie wlicza się do kubatury?

Natomiast do kubatury brutto budynku nie wliczają się kubatury:

• ław i stóp fundamentowych,
• kanałów i studzienek instalacyjnych,
• studzienek przy oknach piwnicznych,
• zewnętrznych schodów, ramp i pochylni,
  gzymsów, daszków i osłon,
• kominów i attyk ponad płaszczyzną dachu.

Kubatura według GUS

Trzeba jednak również zaznaczyć, że Główny Urząd Statystyczny posługuje się własną definicją kubatury. Głosi ona, że kubatura budynku to jego objętość mierzona w m3 liczona poprzez pomnożenie powierzchni zabudowy i wysokości budynku. Jeśli w budynku znajdują się piwnica i strych, wysokość mierzy się od podłogi piwnicy do podłogi strychu. Jeśli natomiast ma poddasze z pomieszczeniami użytkowymi, ich kubaturę dolicza się do kubatury budynku.

Jak obliczyć kubaturę brutto i netto budynku?

Oprócz opisanej powyżej kubatury budynku brutto znaczenie może mieć także kubatura netto. Czym różnią się te dwie wartości?

Kubatura brutto to suma kubatury wszystkich kondygnacji, czyli powierzchnia całkowita budynku, mierzona po zewnętrznym obrysie, pomnożona przez wysokość od podłogi do stropu.

Kubatura netto jest natomiast obliczana poprzez pomnożenie powierzchni wszystkich kondygnacji przez ich wysokość od podłogi do stropu, zarówno podziemnych, jak i nadziemnych. Do kubatury netto wlicza się balkony i tarasy, podcienia i loggie, ale nie wlicza się strychu nieużytkowego.

Kubatura brutto uwzględnia więc w zasadzie cały budynek (z niewielkimi wyłączeniami zawartymi w wymaganiach technicznych). Kubatura netto uwzględnia natomiast jedynie faktyczną przestrzeń pomieszczeń użytkowych. Co ważne, opis każdego projektu budynku powinien zawierać zarówno kubaturę brutto, jak i kubaturę netto. Są to bowiem parametry potrzebne m.in. do obliczenia ilości potrzebnych materiałów budowlanych oraz określenia optymalnych parametrów instalacji grzewczych, wentylacyjnych czy klimatyzacji. Kubatura budynku wpływa także na wysokość podatku od nieruchomości.

Jak je obliczyć? To zadanie należy najczęściej do projektantów. Jeśli jednak nie masz dostępu do opisu projektu lub z innego powodu musisz samodzielnie obliczyć kubaturę budynku, jest to możliwe. Przyda się przy tym podstawowa wiedza z geometrii i stereometrii, a przede wszystkim wzory na objętość brył takich jak prostopadłościan (a x b x c), sześcian (a3), ostrosłup (1/3 pola podstawy x h) czy graniastosłup (pole podstawy x h).

Żeby wyliczyć kubaturę budynku, trzeba znać jego dokładne wymiary. Następnie należy podzielić jego bryłę na mniejsze, regularne bryły, których objętość najłatwiej jest policzyć. W przypadku domu na planie prostokąta z czterospadowym dachem będzie to prostopadłościan i „nałożony” na niego ostrosłup. Im bardziej skomplikowana bryła budynku, tym trudniejsze mogą być obliczenia, a ryzyko pomyłki większe. Należy pamiętać, że do obliczenia kubatury brutto potrzebne są zewnętrzne wymiary budynku. Kubaturę netto można natomiast obliczyć, mnożąc powierzchnię całkowitą brutto przez wysokość kondygnacji od podłogi do stropu, a następnie zsumować wyniki ze wszystkich kondygnacji. Jeśli pomieszczenia w domu lub na poszczególnych kondygnacjach mają różną wysokość, trzeba je zmierzyć, obliczyć ich powierzchnię, a potem pomnożyć ją przez wysokość i całość zsumować. Strych nieużytkowy nie jest uwzględniany.

Podsumowanie

Kubatura budynku to parametr przydatny przy pracach projektowych, budowlanych i instalacyjnych. Może być też potrzebny do ustalenia wysokości podatku i do innych celów. Powinien być obowiązkowo uwzględniony w każdym projekcie budowlanym. Oznacza objętość budynku i może być liczony na dwa sposoby (kubatura brutto i netto). Możliwe jest samodzielne obliczenie kubatury budynku – wystarczą kalkulator, podstawowa wiedza matematyczna i wiedza dotycząca wymiarów budynku. Nie jest to trudne, choć może być czasochłonne.