Wszystko, co musisz wiedzieć o deklaracji CEEB

Od 1 lipca 2021 r. do 30 czerwca 2022 r. trwa rejestracja źródeł ogrzewania w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Kto nie poinformuje czym ogrzewa swój dom lub mieszkanie, zapłaci grzywnę.

Jeśli jeszcze nie słyszałeś o Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB), to najwyższy czas, żeby dowiedzieć się, w jakim celu została ona utworzona oraz jakie nakłada obowiązki na właścicieli i zarządców wszystkich budynków, zarówno mieszkalnych, jak i niemieszkalnych.

Z danych portalu Geoportal.gov.pl wynika, że tylko tych pierwszych jest w naszym kraju ponad 6,2 mln.

W jakim celu utworzono CEEB?

Centralną Ewidencję Emisyjności Budynków prowadzi Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (GUNB), a podstawą prawną jej utworzenia jest ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków. Musisz wiedzieć, że w CEEB gromadzone są informacje na temat ogrzewania budynków.

W GUNB wyjaśniają, że jest to narzędzie, dzięki któremu możliwa będzie bardziej skuteczna walka ze smogiem. Rząd i samorządy będą bowiem wiedziały, jaki jest stan techniczny budynków oraz czym są one ogrzewane. Łatwiej więc będzie przygotować odpowiednie programy wsparcia termomodernizacji.

Przypominamy, że w ramach programu Czyste Powietrze rząd chce przeznaczyć na ten cel ponad 100 mld zł. Do tej pory z dopłaty skorzystało ponad 300 tys. właścicieli domów jednorodzinnych, a prawdopodobnie kolejnych 600 tys. korzysta z podatkowej ulgi termomodernizacyjnej. Z CEEB można się dowiedzieć, z jakich programów wsparcia korzystał właściciel danego budynku. Ma to zapobiec wielokrotnemu dofinansowania tych samych przedsięwzięć z różnych źródeł.

Istnieje bowiem ryzyko, że udzielające takiego wsparcia instytucje nie są w stanie tego zweryfikować. CEEB jest też źródłem wiedzy, czy właściciel domu lub mieszkania korzysta z dodatku mieszkaniowego, dodatku energetycznego albo zasiłku na ogrzewanie. Przekonujące jest wyjaśnienie rządu, że tego typu dane umożliwią identyfikację budynków zamieszkiwanych przez osoby, które nie mogą sobie pozwolić na ich odpowiednie ogrzanie. Z danych Eurostatu wynika, że problem dotyczy przeszło 3% mieszkańców naszego kraju.

Do kiedy i jaka deklaracja CEEB?

Każdy właściciel lub zarządca budynku, który powstał przed 1 lipca 2021 r. musi do końca czerwca 2022 r. złożyć deklarację o użytkowanych źródłach ciepła i spalania paliw. Natomiast ci, którzy zaczną ogrzewać budynek nowo wybudowany albo zmienią sposób ogrzewania w starym, mają na złożenie deklaracji CEEB tylko 14 dni od dnia pierwszego uruchomienia źródła ciepła. Można to zrobić na dwa sposoby:

• deklarację CEEB w wersji papierowej składasz osobiście w swoim urzędzie miasta/gminy lub wysyłasz ten dokument pocztą;
• deklarację CEEB w wersji elektronicznej składasz online za pośrednictwem portalu www.zone.gunb.gov.pl, wykorzystując do tego profil zaufany, e-dowód albo podpis kwalifikowany.

Są dwa formularze deklaracji CEEB. Formularz A (wzór formularza) składają właściciele i zarządcy budynków mieszkalnych, czyli wielorodzinnych i jednorodzinnych (w tym w  zabudowie bliźniaczej i szeregowej), a także budynków zbiorowego zamieszkania, czyli przeznaczonych do okresowego lub stałego pobytu ludzi. GUNB wyjaśnia, że są to m.in. hotele, motele, pensjonaty, domy wypoczynkowe, domy wycieczkowe, schroniska, internaty, akademiki, budynki koszarowe, areszty śledcze, a także domy dziecka, domy rencistów i domy zakonne.

Uwaga! W przypadku mieszkania w bloku wspólne źródło ciepła zgłasza do CEEB zarządca. Właściciel lokalu składa deklarację CEEB osobiście tylko wtedy, gdy jest w nim np. kominek, bojler elektryczny lub koza.

Z kolei budynków niemieszkalnych dotyczy formularz B (wzór formularza). Są to m.in. biurowce, budynki i lokale gastronomiczne, handlowo-usługowe, przemysłowe i magazynowe, budynki łączności, dworce i terminale, garaże, muzea i biblioteki, szkoły i instytucje badawcze, szpitale, budynki gospodarstw rolnych, kościoły czy zabytki.

Jakie źródła ciepła w deklaracji CEEB?

Do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków mogą być zgłoszone tylko takie źródła ciepła, które są wyszczególnione w deklaracji. Według GUNB są to:

• miejska sieć ciepłownicza/ciepło systemowe/lokalna sieć ciepłownicza,
• kocioł na paliwo stałe z ręcznym podawaniem paliwa/zasypowy,
• kocioł na paliwo stałe z automatycznym podawaniem paliwa/z podajnikiem,
• kominek/koza/ogrzewacz powietrza na paliwo stałe,
• piec kaflowy na paliwo stałe,
• trzon kuchenny/piecokuchnia/kuchnia węglowa,
• kocioł gazowy/bojler gazowy/podgrzewacz gazowy przepływowy, kominek gazowy,
• kocioł olejowy,
• pompa ciepła,
• ogrzewanie elektryczne/bojler elektryczny,
• kolektory słoneczne do ciepłej wody użytkowej lub z funkcją wspomagania ogrzewania.

W deklaracji CEEB nie ma np. paneli fotowoltaicznych czy klimatyzatorów. Tych urządzeń nie trzeba wiec zgłaszać do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.

W przypadku zgłoszenia kotła na paliwo stałe (z ręcznym i automatycznym podawaniem paliwa) należy wskazać klasę oraz liczbę zainstalowanych kotłów i rodzaj paliw jakie są w nich używane. Klasę kotła znajdziesz na tabliczce znamionowej, albo w dokumentach gwarancyjnych. Wymienione w deklaracji klasy to:

• poniżej klasy 3 lub brak informacji,
• klasa od 3 do 5 - ekoprojekt.

Paliwa stałe, które należy wskazać to:

• węgiel i paliwa węglopochodne,
• pellet drzewny,
• drewno kawałkowe oraz inny rodzaj biomasy.

Uwaga! Wiele szczegółowych informacji, w tym odpowiedzi na pytania, przykłady wypełnionych deklaracji CEEB oraz instrukcję, jak ją wypełnić, znajdziesz na stronie internetowej GUNB.

Co grodzi za niezłożenie deklaracji CEEB?

Nie lekceważ obowiązku zgłoszenia źródła ciepła do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Grozi za to grzywna, która jest wymierzana w trybie Kodeksu postepowania w sprawach o wykroczenia (w wysokości do 500 zł). W razie odmowy przyjęcia od policjanta lub strażnika miejskiego mandatu karnego sprawa trafi do sądu, a wówczas grzywna może być nawet dziesięciokrotnie wyższa.

Co ważne, grzywna za przekroczenie terminu nie będzie nakładana z automatu. W ustawie wprowadzono możliwość zastosowania tzw. czynnego żalu. Chodzi o to, że kara upiecze się temu, kto zdąży złożyć deklaracje, zanim wójt, burmistrz lub prezydent miasta poweźmie wiadomość o popełnieniu wykroczenia.

W praktyce można się więc spodziewać, że urzędnicy „przypomną” o obowiązku złożenia deklaracji, zanim wystawią mandat. Według GUNB takie sankcje są konieczne. W przeciwnym razie najprawdopodobniej nie wszyscy właściciele domów ogrzewanych tzw. kopciuchami, zechcieliby to ujawnić. Wskazuje też na to przebieg akcji zgłaszania źródła ogrzewania do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.

Jak podaje Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (GUNB) w ciągu siedmiu i pół miesiąca do CEEB trafiło ponad 1,9 mln deklaracji, w tym blisko 97% to budynki mieszkalne. W zarejestrowanych do tej pory w CEEB budynkach przeważają kotły, piece i kuchnie na paliwa stałe, czyli m.in. węgiel. Stanowią one przeszło połowę wszystkich źródeł ciepła.

GUNB prowadzi „Ranking Gmin”, który przedstawia poziom wypełnienia ewidencji CEEB, tj. liczbę deklaracji złożonych w poszczególnych gminach. Okazuje się, że np. w gminie Szulborze Wielkie na Mazowszu deklarację CEEB złożyło 3 z 606 właścicieli budynków! Na drugim biegunie jest dolnośląska gmina Zawidów, w której już 79% budynków jest w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.

Gminy z najmniejszą liczbą złożonych deklaracji CEEB (stan z 24 lutego 2022 r.)

Gmina	Liczba punktów adresowych	Liczba punktów adresowych z co najmniej 1 złożoną deklaracją	Poziom wypełnienia bazy CEEB
Szulborze Wielkie woj. mazowieckie	606	3	0%
Łaskarzew woj. mazowieckie	1699	20	1%
Rokietnica woj. podkarpackie	1228	31	2%
Żelechlinek woj. łódzkie	1470	36	2%
Prochowice woj. dolnośląskie	1929	47	2%
Sokołów Małopolski woj. podkarpackie	7222	157	2%
Konstantynów woj. lubelskie	1353	53	3%
Nowy Duninów woj. mazowieckie	1791	61	3%
Mikołajki  wpj. warmińsko-mazurskie	1894	62	3%
Harasiuki  woj. podkarpackie	2057	73	3%

 

Gminy z największą liczbą złożonych deklaracji CEEB (stan z 24 lutego 2022 r.)

Gmina	Liczba punktów adresowych	Liczba punktów adresowych z co najmniej 1 złożoną deklaracją	Poziom wypełnienia bazy CEEB
Zawidów woj. dolnośląskie	761	604	79%
Rytro woj. małopolskie	1062	721	67%
Kolno woj. podlaskie	1557	1035	66%
Chełmiec woj. małopolskie	8623	5557	64%
Słopnice woj. małopolskie	1722	1107	64%
Udanin woj. dolnośląskie	1550	994	64%
Warta Bolesławska woj. dolnośląskie	2030	1281	63%
Piwniczna Zdrój woj. małopolskie	3294	2072	62%
Sierakowice woj. pomorskie	5361	3247	60%
Laskowa woj. małopolskie	2256	1356	60%