Budynek gospodarczy w prawie budowlanym - pozwolenia i formalności

Nie masz gdzie przechowywać swoich narzędzi, urządzeń czy plonów zebranych z przydomowego ogródka? Dobrym rozwiązaniem może być budowa budynku gospodarczego. Przy spełnieniu określonych warunków, będziesz mógł postawić go na działce bez czasochłonnych formalności.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

    • co to jest budynek gospodarczy
    • kiedy można postawić budynek gospodarczy na zgłoszenie,
    • czy można wybudować budynek gospodarczy na działce rolnej,
    • kiedy można wybudować budynek gospodarczy do 35 m2 bez zgłoszenia,
    • jak zaplanować pomieszczenie gospodarcze w domu,
    • w jakich sytuacjach trzeba mieć pozwolenie na budynek gospodarczy,
    • czy można postawić budynek gospodarczy przy granicy działki.

Budynek gospodarczy – definicja: prawo budowlane

Przed rozpoczęciem budowy warto poznać obowiązujące w Polsce prawo budowlane. Budynek gospodarczy to pojęcie, którego definicja została przedstawiona w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Budynek gospodarczy to budynek, który służy do przechowywania płodów rolnych, sprzętu, narzędzi oraz materiałów. Nie może on pełnić funkcji mieszkaniowej, a jedynie stanowić przestrzeń magazynową – ewentualnie również rekreacyjną.

Budynek gospodarczy i małe pomieszczenie gospodarcze to terminy, które najczęściej są uznawane za synonimy. Pomieszczenie gospodarcze może przy tym być rozumiane nie tylko jako osobny budynek, lecz także wydzieloną przestrzeń w jego ramach. Czym innym jest dom gospodarczy, czyli budynek mieszkalny z częścią gospodarczą.

Wolnostojący budynek gospodarczy – definicja

Wolnostojący budynek gospodarczy jest oddzielony od sąsiednich budynków – nie wykorzystuje ich dachu, ścian ani fundamentów. 

Czy stodoła jest budynkiem gospodarczym?

Stodoła służy najczęściej do magazynowania słomy, siana, zboża i innych płodów rolnych. Dlatego wpisuje się w definicję budynku gospodarczego.

Jaki budynek gospodarczy bez pozwolenia na budowę?

Budowa budynku gospodarczego może wymagać uzyskania pozwolenia i spełnienia związanych z tym formalności. Jeśli ich niedopełnienie zostanie uznane za samowolę budowlaną, właścicielowi działki będą grozić poważne konsekwencje, w tym konieczność legalizowania obiektu lub nakaz rozbiórki.

Pozwolenie na budowę nie zawsze jest potrzebne – o ile zostaną spełnione warunki wskazane w prawie budowlanym. Przede wszystkim pomieszczenie gospodarcze bez pozwolenia musi być zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy.

Pozwolenie na budowę jest natomiast bezwzględnie wymagane, jeśli:

    • prace budowlane będą przeprowadzane na terenie wpisanym do rejestru zabytków,
    • budowa wymaga oceny oddziaływania na obszar Natura 2000,
    • konieczna jest ocena oddziaływania inwestycji na środowisko.

Jak wskazują przepisy ustawy prawo budowlane, konieczny będzie wtedy nadzór budowlany kierownika budowy nad inwestycją.     

Budynek gospodarczy na zgłoszenie – wymiary i inne warunki

Wolnostojący budynek gospodarczy do 35m2 można postawić na własnej działce bez pozwolenia – pod warunkiem, że jest to budynek parterowy (jednopiętrowy) związany z produkcją rolną. Właściciel może wybudować na zgłoszenie maksymalnie dwa takie budynki na każde 500 m2 powierzchni działki. Większy obiekt niż 35 m2 – np. budynek gospodarczy 70 m2 wymaga uzyskania pozwolenia.

W zgłoszeniu należy uwzględnić:

    • rodzaj, miejsce i zakres robót budowlanych,
    • termin rozpoczęcia prac,
    • miejscowość i numer działki, na której znajdzie się budynek,
    • wysokość budynku gospodarczego, kąt nachylenia, materiały i parametry,
    • szkic budynku,
    • oświadczenie o własności działki budowlanej.

Zgłoszenia trzeba dokonać 30 dni przed planowanym rozpoczęciem budowy. Starosta ma 21 dni na zgłoszenie sprzeciwu – jeśli go nie wniesie, po tym czasie można rozpocząć budowę.

Budynek gospodarczy z wiatą bez pozwolenia – czy to możliwe?

Polskie prawo dopuszcza, aby wybudować budynek gospodarczy z wiatą bez pozwolenia – albo z garażem. Budynek może mieć maksymalnie 35 m2, a łączna liczba obiektów nie powinna przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki. Istnieje obowiązek zgłoszenia budowy – nie jest wymagany projekt budowlany. 

Nie trzeba uzyskiwać decyzji ani zgłaszać budowy wiaty o powierzchni do 50 m2, jeśli zostanie ona wybudowana na działce przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe lub na której już znajduje się budynek mieszkalny.

Budynek gospodarczy – zgłoszenie online

Wniosek o zgłoszenie budynku gospodarczego można złożyć nie tylko na piśmie, lecz także wysłać w formie elektronicznej do urzędu powiatowego. W tym celu należy wypełnić formularz online na portalu e-Budownictwo i podpisać go profilem zaufanym.

Sprawdź warte uwagi oferty sprzedaży mieszkań w Poznaniu.

Czy budynek gospodarczy może mieć komin?

Domek gospodarczy murowany może mieć komin tylko pod warunkiem, że dojdzie do zmiany formy jego użytkowania z budynku gospodarczego na kotłownię. Wiąże się to z koniecznością uzyskania pozwolenia na budowę, zgody kominiarskiej, a także zgodności z projektem. Komin wraz z systemem wentylacji nie mogą naruszać konstrukcji nośnych budynku.

Budynek gospodarczy – ile od granicy działki?
Przepisy wskazują w szczegółowy sposób, gdzie powinien zostać wybudowany budynek gospodarczy. Odległość od granicy działki musi wynosić co najmniej:

    • 3 metry – jeśli budynek gospodarczy jest zwrócony ścianą bez drzwi i okien w stronę granicy działki,
    • 4 metry – jeśli budynek jest skierowany ścianą z drzwiami i oknami w stronę granicy działki.

Sprawdź dogodnie zlokalizowane nowe mieszkania w Katowicach.

Czy można zbudować budynek gospodarczy przy granicy działki?

W niektórych przypadkach można wybudować budynek gospodarczy na granicy działki – bezpośrednio przy niej lub w odległości 1,5 metra. Jest to dopuszczalne, jeśli taką ewentualność przewiduje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz budynek będzie miał wysokość poniżej 3 metrów i długość do 6,5 m.

Sprawdź: dom na sprzedaż Kraków.

Czy budynek gospodarczy może przylegać do domu?

Gdy pozwalają na to odrębne przepisy, budynek gospodarczy może przylegać swoją ścianą do ściany budynku, który znajduje się na sąsiedniej działce. Budynek gospodarczy w granicy działki może też stanowić nadbudowę istniejącego budynku – o nie więcej niż jedną kondygnację.

Pomieszczenie gospodarcze w domu – czy to dobry pomysł?

Jeśli masz taką możliwość, możesz wydzielić miejsce na małe pomieszczenie gospodarcze w domu – np. w piwnicy, ganku czy komórce. W przypadku niektórych inwestycji deweloperzy zapewniają też nabywcom mieszkań pomieszczenie gospodarcze w bloku. W takich przypadkach nie trzeba uzyskiwać pozwolenia na budowę budynku gospodarczego. Ważne jest, aby mieć łatwy dostęp do przechowywanych przedmiotów, a także zapewnić im odpowiednie warunki, w tym wentylację i właściwą temperaturę.

Sprawdź: dom na sprzedaż Warszawa.

Czy można postawić budynek gospodarczy na działce rolnej?

Nie można wybudować budynku gospodarczego na każdej działce. Co do zasady należy postawić pomieszczenie gospodarcze na działkę budowlaną. Działka rolna będzie więc wymagać przekształcenia na budowlaną. 

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku rolników. Mają oni prawo, aby wydzielić fragment gruntu pod pomieszczenie gospodarcze w ramach istniejącej działki siedliskowej. Mogą zrobić to bez pozwolenia i zgłoszenia, jeśli parterowy budynek gospodarczy do 35 m2 ma rozpiętość konstrukcji do 4,8 m.

Budynek gospodarczy i pomieszczenie gospodarcze: podsumowanie

Postawienie budynku gospodarczego na własnej działce nie musi wymagać wielu czasochłonnych formalności – przy spełnieniu określonych warunków można wybudować go nawet bez pozwolenia na budowę. Przed rozpoczęciem inwestycji warto poznać aktualne przepisy prawa budowlanego.